maandag 18 augustus 2008

Leuke grondwet voor Ecuador

De nieuwe grondwet, die de Ecuadoranen op 28 september met 50% kunnen aanvaarden, ziet er fantastisch uit.
Het is misschien juridisch geen strakke hoogvlieger, maar sociaal politiek gezien biedt die veel goede en verrassende uitgangspunten.
Ik doe maar een greep:
* aan de natuur (Pacha Mama) worden rechten toegekend, waar eenieder aan kan refereren
* door de hele tekst heen wordt als eis gesteld dat vrouwen en mannen gelijk vertegenwoordigd zijn
* stemplicht vanaf 18 jaar, stemrecht vanaf 16 jaar
* "justicia indigena" grondwettelijk erkend
* door de hele tekst eisen ingebouwd t.a.v. planning en controle, als strijdmiddel tegen corruptie
* de staat controleert de leverantie van energie en water, de telecommunicatie, het winnen van grondstoffen.

De grondwet begint met de formulering van de grondrechten. Sociale rechten, geïnterpreteerd als recht op welzijn (suwak kawsay in het quecha) staan voorop. Openbaar onderwijs (tot en met de universiteit) en gezondheidszorg zijn gratis! Maar ook de traditionele vrijheidsrechten komen er in voor. In dat kader ook het recht om de eigen sexuele orientatie te kiezen. Aan de monogame band tussen personen van zelfde geslacht worden zelfde rechten toegekend als aan gehuwden, met uitzondering van het recht tot adoptie.

In een volgende hoofdstuk gaat het over participatie en de organisatie van de macht.
Allerlei vormen van directe democratie (initiatieven van burgers) worden benoemd.
Aan politieke partijen en bewegingen worden forse eisen tot openheid, controleerbaarheid en vervanging van de topleiders gesteld.
De wetgevende macht bestaat uit één kamer: de Asamblea Nacional, bestaande uit in meerderheid vanuit de provincies (districtenstelsel) gekozen leden.
De president (uitvoerende macht) is slechts één maal herverkiesbaar, via directe verkiezingen. Overigens is gekozen voor een gedecentraliseerd systeem: provincies (die zelf kunnen kiezen voor regio-vorming) en cantons (die zelf kunnen kiezen voor een "municipalidad") en op het laagste niveau: parochies. Wel moeten alle bestuurslagen zich houden aan een nationaal vastgesteld Ontwikkelingsplan. Planmatigheid is een opmerkelijk kenmerk van de nieuwe grondwet.
De rechtspraak kent een een Corte Nacional als hoogste hof. Daarnaast is er een Constitutioneel Hof die in alle gevallen uitspraak moet doen over de grondwettigheid van wetten, regels, beleidshandelingen, enz..

Wat de internationale betrekkingen betreft streeft Ecuador naar integratie van de landen in Zuid Amerika en het Caribisch gebied.
Wat dat betreft heeft Correa een goede aanjager kunnen strikken voor zijn Unie van Zuid Amerikaanse Staten (Unasur) : de oud president van Argentinië Kirchner. Zie hieronder de foto: Correa met het echtpaar Kirchner: zij is de huidige president.


dinsdag 12 augustus 2008

Oefening van berouw

Het gaat er heet aan toe in Ecuador. De uitbraak van de vulkaan El Reventador lijkt symbolisch.
Gelukkig zijn de tegenstellingen niet zo hevig als in Bolivia, maar toch.
De nieuwe grondwet, die 28 september via een referendum aan het volk wordt voorgelegd en waar 50% voor zal moeten zijn, roept met name bij rechts en bij de RK kerk grote bezwaren op.

El Reventador (ten oosten van Quito) spuwt gloeiende lava uit.

De vice president Lenin Moreno, altijd een vriendelijke en zachtaardige man, heeft zich nu ook uitgesproken in de strijd tussen kerk en regering. Hij vindt dat de RK kerk maar eens een oefening van berouw moet bidden. Omdat de kerk de nieuwe grondwet niet goed leest en het volk voorliegt over de inhoud daarvan.
Het is een leugen, dat de nieuwe grondwet abortus zou propageren; in tegendeel staat er letterlijk in dat de zorg voor het leven vanaf de conceptie wordt gegarandeerd (art. 45).
Tussen 2 haakjes neemt dat gelukkig niet de mogelijkheid weg dat abortus kan worden toegestaan (bij latere wet) in gevallen van zwangere verkrachte meisjes en wanneer de zwangerschap op voorhand ten koste zou gaan van het leven van de moeder. Maar zelfs die mogelijkheid wil de kerk uitsluiten.
Een 2e leugen van de kerk is dat de grondwet het homo-huwelijk zou erkennen. Klopt dus ook niet, omdat in art. 67 het huwelijk expliciet wordt gereserveerd voor de band tussen man en vrouw.
Wel worden gelijke rechten toegekend aan de stabiele en monogame band tussen 2 personen van gelijk geslacht, behoudens het recht op adoptie (art. 68).

Vice president Lenin Moreno: hier tijdens een bijeenkomst met gehandicapten (zelf is hij ook rolstoelafhankelijk).

Ondertussen blijven de bisschoppen en pastoors hun vergif tegen de grondwet spuiten. Zij scharen zich aan de kant van de rechtse oppositie. Het wachten is op een gevecht binnen de kerk, want er zijn zeker ook pastoors die zich juist heel goed kunnen vinden in de vernieuwende enthousiasmerende wet. Er zaten ook geestelijken in de Asamblea Constituyente die voor de tekst hebben gestemd.
Uit peilingen blijkt dat op dit moment nog geen 50% voor de nieuwe wet is .....
Dat het ook anders kan blijkt uit de op 15 augustus a.s. te installeren nieuwe linkse president van Paraguay: Fernando Lugo. Hij was in dat land bisschop!


De pastoors in de kerken spreken zich uit tegen de nieuwe grondwet, zo is met de bisschoppen afgesproken!

Ook de Rabobank past een oefening van berouw voor hun macro-economische beschouwing over Ecuador. Uit de eigen cijfers blijkt dat het best goed gaat in het land: minder buitenlandse schuld en dus minder afhankelijkheid van met name Wereldbank en IMF, lage inflatie ondanks de stijging van voedsel prijzen op de wereldmarkt.
Maar centraal voor de Rabobank staat het feit dat Correa een socialist is en dat de nieuwe regering meer boven op de nationale rijkdom in de grond zit (olie, goud) en meer wil profiteren van de winst die bedrijven daar op maken.
Rabobank ziet de buitenlandse investeringen dan ook teruglopen (hetgeen overigens de vraag is, omdat onduidelijk is of de investeringen vanuit Venezuela en China wel voor de boerenleenbank inzichtelijk zijn) en oordeelt natuurlijk terecht dat er voor de buitenlandse multinationals minder te halen is dan voorheen.
Maar ik zou dan zeggen: des te beter, met name voor het land Ecuador, dat de prioriteit legt bij de bestrijding van armoede en corruptie.

vrijdag 1 augustus 2008

Ecuador, Iran en Oost Groningen

Op 25 juli kampeerden wij in Oost Groningen (Sellingen) op het moment dat in Montechristi de Asamblea de nieuwe grondwet van Ecuador aanvaardde.
Na enkele marathon-zittingen - waar niet iedereen enthousiast over was - werden 444 artikelen van de nieuwe grondwet aangenomen door 86 van de 130 leden. Ik zal die nieuwe grondwet bestuderen en daar later op terug komen. Op 28 september wordt de grondwet via een referendum aan de bevolking voorgelegd. De strijd voor SI en NO is nu al ontbrand. Op 15 oktober wordt de officiële uitslag bekend.
Eerst onze vreugde over deze belangrijke mijlpaal, geuit bij ondergaande zon over de korenvelden van Sellingen.



Ook in Ciudad Alfaro (Montechristi) was men vreugdevol over de goede afloop van een 8 maanden durend project. Heel veel mensen en groepen uit de bevolking hebben mee gedaan. Op het laatst dreigde de deadline niet gehaald te worden en moest voorzitter Acosta wijken voor de nieuwe man Cordero.
Maar uiteindelijk heeft men het gered en was er vreugde, waaraan ook Rafael Correa deel nam.


Er zijn lezers van deze Blog die menen dat de Rabobank betrouwbaarder informatie geeft over het land Ecuador (zie de laatste reactie), maar gelukkig zijn dat uitzonderingen.
Ik kan jullie meedelen dat Ecuador zeer actief is met het leggen van commerciële contacten met Iran, India en China. Nog niet zo lang geleden heeft Correa deze landen bezocht.
De president van Iran was bij de beëdiging van Correa en de haven van Manta wordt aangelegd met chinees geld! En gisteren is er dus een kantoor geopend in Teheran. Prachtig toch hoe de vrouwelijke minister van Ecuador (mevrouw Maria Isabel Salvador) zich weet aan te passen aan de zeden van het gastland!


Maar een paar hot items wil ik wel al vast belichten, omdat ik in een eerder artikel blijk heb gegeven van enige angst dat de beweging Pais zou zwichten voor de macht van de r.k. kerk.
Welnu dat is niet helemaal gebeurd. Rechtse roomse diehard' s noemen de grondwet zelfs een abortus-wet en gaan met die leus de NO-campagne in.
Dat is grote onzin. De beweging Pais heeft zich in allerlei bochten gewrongen om voor- en tegenstanders van abortus te vriend te houden. Tevergeefs dus.
Bij de grondrechten wordt de onschendbaarheid van het leven gegarandeerd (de doodstraf wordt afgewezen). En bij de bepalingen voor de rechten van kinderen wordt gesteld dat de staat het leven garandeert, inclusief de zorg en bescherming vanaf de conceptie.
Dit laat gelukkig ruimte, waar de r.k. bisschoppen (zie de prelaten hieronder ...) dus nu al tegen fulmineren.


Die bisschoppen zijn ook boos omdat in de preambule God niet alleen wordt genoemd als inspirator, maar ook Pacha Mama (moeder aarde) en Simon Bolivar!
Tegenstanders en activisten voor de NO campagne menen in de nieuwe grondwet ook een accumulatie van macht bij de president te bespeuren (gevaar voor dictatuur, zo roept men). Dat punt met name zal ik ernstig gaan bestuderen.
Tenslotte is er de positie van de indigenas (indianen): hun talen (quichua en shuar) dreigden niet erkend te worden als officiële talen. Dat is op het allerlaatste moment toch wel gebeurd. Zij het dat het spaans als primaire taal is benoemd en de andere talen als officiële taal voor de interculturele relaties.
Het is afwachten of de indianen zich achter de nieuwe grondwet zullen scharen.


Over 5 weken gaan we weer naar Ecuador. Dan volgen er weer nieuwe berichten uit het naar rechts draaiende continent Zuid Amerika.