Titicaca meer

Aan het eind van onze Bolivia reis bezochten we Copacabana aan het Titicacameer. Ook gingen we naar het Isla de Sol.
Daar wandelden we 5 uur van noord naar zuid over het eiland en kwamen langs enkele Inca ruines.

Tijdens de wandeling kregen we zicht op de Cordillera Real, met als hoogste top de Illampu. Een beetje vaag, maar toch apart. Het meer zelf ligt op zo'n 4000 meter hoogte.

Bij een van de tempels zagen we dit hoofd.
Overigens: het Braziliaanse strand Copacabana heeft zijn naam ontleend aan deze Boliviaanse plaats, met een beroemde madonna. Een braziliaanse zeeman dankte zijn redding aan de madonna van Copacabana en benoemde zijn dorp hiernaar.

gazolinazo bedreigt onze reis

Op 26 december, de dag van onze aankomst in Bolivia, blijkt dat Evo Morales de subsidie op de benzine heeft afgeschaft.
De prijs wordt daardoor 80% hoger!
Voor de maatregel pleit dat de regering geld nodig heeft, dat er veel benzine gesmokkeld wordt en dat de subsidie vooral de rijken ten goede komt.
Ten nadele wordt ingebracht dat ook de armen er onder leiden, dat met name de prijzen allemaal omhoog zullen gaan en zeker die van het openbaar transport.
De organisaties van werkers en indigenas zijn dan ook fel tegen en protesteren en dreigen met landelijke blokkades van de wegen.
Dat zou betekenen dat we opgesloten zitten in Sucre.
Maar op 31 december, tijdens de jaarwisseling, komt Evo op de televisie zeggen dat hij het besluit terugdraait.
Gelukkig voor het land en voor ons: we kunnen verder.

tiwanaku

De Tiwanaku cultuur dateert van voor Christus en is dus meer dan 1500 jaar ouder dan die van de Inca's.
Er is een en ander opgegraven (wat veel belovend is), maar archeologen kunnen hier hun vingers nog bij aflikken.
Eigenlijk vreemd onbekend deze oude cultuur, die niet door de Inca's is te niet gedaan, maar is verdwenen als gevolg van klimaatverandering. Tiwanaku lag aan het Titicacameer (ook al 4000 meter hoog), maar rond 1400 werd het warmer en droger en zakte het waterpeil van het meer. De stad Tiwanaku werd noodgedwongen verlaten.

beelden uit La Paz

Kleurig La Paz.

Een verrassende stad.
Eigenlijk een grote markt. Althans in de oude stad.
De nieuwe stad lijkt op alle andere moderne steden en hebben we links laten liggen.

woestijn en geysers

Na de Salar gaat de tocht verder door woestijngebied.
Hieronder het Woestijn hotel (Tayka del desierto) waar we hebben overnacht.

Er waren geysers en thermale baden, in een prachtige omgeving.

Salar de Uyuni

Misschien het hoogtepunt van de reis, in ieder geval wel in letterlijke zin. Immers we zijn hier boven de 4000 meter.
Ongelooflijke natuur. Er wordt ook echt zout gewonnen.

Hier de jubilados met pet tegen de zon, midden op de Salar (zoutvlakte).

Er worden ook blokken uit het zout gehakt, waarmee gebouwen worden gemaakt. Zoals het zout-hotel, waarin we een nacht hebben gelogeerd!

Potosi: zilvermijn in zijn nadagen

De Cierro Rico (rijke berg) bij Potosi heeft eeuwen lang Europa voorzien van zilver.
Er was een tijd (17e eeuw) dat er in Potosi (op meer dan 4000 meter hoogte) meer mensen in de stad woonden, dan waar ook ter wereld!
Nu is de berg bijna uitgeput, maar proberen bijna 10.000 mijnwerkers er nog wat mineralen uit weg te schrapen.
Je kunt daar naar kijken, maar dan moet je je wel aan de regels houden. Die zijn dat je wat noodzakelijke spullen voor de mijnwerkers mee moet nemen, zoals cocabladeren, 95% alcohol, dinamiet en versnaperingen. Onderweg in de mijn maak je een praatje en geeft wat van de meegebrachte spullen.

Hierboven de aankoop van noodzakelijkheden voor de mijnwerkers

Joris in pak in de mijn.
Hieronder Tio (Dios = God), die in de mijn voorzien moet worden met van alles en nog wat, o.a. ook brandende cigaretten. Als Tio zich goed voelt, hoopt men dat de mijngangen het nog een poosje houden.

katholiek Bolivia

Het socialisme van de 21e eeuw heeft natuurlijk niet kunnen bewerkstelligen dat het roomse uit het dagelijks leven is verdwenen.
In Sucre bij voorbeeld is een prachtige Santa Teresa klooster.
Hieronder een hostie ijzer: inderdaad hiermee worden hosties gebakken.

Kerken overal. En tegen een blauwe hemel komen de klokkentorens erg mooi uit.

Een Maria-Madonna beeld uit het Santa Teresa klooster. Bijzonder is dat de haren van deze beelden echt zijn: namelijk de afgeknipte haren van de novicen, die daar intreden!

verloofd

Op 1 januari 2011 in Sucre:
Joris Evers en Joan Niemi hebben zich verloofd.
Onder prachtig vuurwerk en het genot van een boliviaanse cider.

Che's laatste brief

Vlak voor zijn dood, schreef Che deze brief aan zijn kinderen. Deze brief is afgedrukt op een muur in Vallegrande, waar hij als dode man aan de wereld is getoond en waar hij op een lange tijd verborgen gebleven plek is begraven.

Che's laatste weken

Onze Bolivia reis begon met de route van Che.
Voor ons prettig omdat we laag konden beginnen in Santa Cruz en in een paar dagen omhoog konden reizen naar Sucre.
We trokken langs enkele plaatsen waar Che Guevara zich verborgen hield tijdens zijn laatste guerilla in Bolivia.
In 1967 (nadat hij zijn ministersbaan in Cuba had opgegeven) begon hij in Bolivia een guerilla, ter bevrijding van heel latijns amerika.
Hij hield een dagboek bij: Boliviaans Dagboek.
Wanneer je dat leest krijg je echt medelijden met deze grote tot de verbeelding sprekende man. Hij krijgt maar een handje vol medestrijders, die niet of nauwelijks voor hun taak berekend zijn. Regis Debray komt langs, maar wordt al gauw gevangen genomen door het leger.
Regen, koude, honger en ziekte zijn dagelijks kenmerkende omstandigheden. Van de lokale bevolking krijgt hij geen steun, in tegendeel.
In oktober 1967 loopt hij in een val, wordt opgepakt en in La Higuera geexecuteerd door het Boliviaanse leger. Daarna in Villegrande aan de wereldpers getoond. Omdat de CIA zeker wilde weten dat het Che was, zijn zijn handen afgehakt en aan de CIA overgedragen. Het lichaam is eerst op een geheime plek in Villegrande begraven. Tientallen jaren later is het graf gevonden en zijn de resten naar Cuba overgebracht.
Langs al deze plaatsen zijn we getrokken. Heel toepasselijk vaak in stromende regen, langs glibberige paden en dwars door rivieren.
In Villegrande was een nieuw mausoleum gebouwd (2007: 40 jaar later) met heel boeiende foto's uit het leven van Che.

De vermoorde Che Guevara.
Hieronder een vrolijke Che met Fidel in Cuba.
Daaronder een bijzondere foto van Che met (argentijnse) vrouw en kinderen.