Recht en Religie

Met allebei, met recht en religie, is hier wat mis.
Van religie is hier veel te veel en van recht veel te weinig, zou je kunnen zeggen.
Zeker in deze negen dagen voor kerst (navidad) is er veel bidden, bidden, bidden. Bijna 70% van de bevolking doet aktief mee aan de novene. Thuis, vaak met familie bij elkaar, maar ook op straten en pleinen, in winkelcentra en in het paleis van de president. De laatste dag van de novene zal hij met zijn vrouw en kinderen de 9e gebedsdienst bijwonen!
Maar intussen was hij al aanwezig bij een novene voor de kinderen; hij is al net zo'n grote kindervrind als opa Benno. Maar aan bidden heeft opa Benno een kindje dood; het zijn wat dat betreft moeilijke tijden voor hem.

Waar je dus over de religie struikelt, moet je het recht heel goed zoeken.
Al heel merkwaardig is het dat misdrijven hier niet vanzelfsprekend worden onderzocht en verdachten niet vanzelfsprekend worden vervolgd. De slachtoffers moeten daarin een initierende en blijvend aktieve rol vervullen, met behulp van advokaten die zij moeten betalen!
Laten we hopen dat de nieuwe grondwet hier verbetering in aanbrengt.
Rechters zijn hier ook een apart slag. De verhalen over omkoopbare rechters zijn niet van de lucht. Ook hier trekt mijn vriend tegen ten strijde.
De laatste tijd nemen rechters bij bosjes ontslag, ook leden van de Hoge Raad (gebouw hieronder). Waarom? Wel een van de eerste decreten van Correa was dat overheidsfunctionarissen niet meer mogen verdienen dan hij zelf (en voor zichzelf heeft hij een salaris vastgesteld van 4200 dollar p.m.). Rechters verdienden 6000 dollar per maand en hun vergoeding moet dan ook worden aangepast, hetgeen tot nog toe met steun van het inmiddels afgezette congres nog niet was doorgevoerd.
Met de Asamblea aan de macht is de situatie veranderd en kiezen rechters het hazenpad. Zij hopen dan ook nog te profiteren van een hoog wachtgeld, dat wordt berekend op basis van het aantal dienstjaren maal het maandsalaris. Rechters vrezen dan ook hun wachtgeld (dat tot 200.000 dollar kan oplopen) lager wordt.
Gevolg: veel vacatures moeten worden opgevuld. De wachttijden voor behandeling van zaken groeien. Het recht heeft weer een deuk opgelopen.

De komende dagen (kerst) gaan we met de hele familie Evers (Joris komt ook) en Aguirre naar Loja en Vilcabamba (zuiden) en met oud en nieuw naar Salinas (Chota vallei) in het noorden.
Volgt natuurlijk een verslag!

Paula en de nieuwe grondwet

Het lijkt hier of Paula al de nieuwe grondwet van Ecuador aan het bestuderen is. Maar - hoewel de Asamblea in de eerste 2 weken heel hard en efficient heeft gewerkt - zal het nog 6 tot 8 maanden duren voor die wet er is.
Omdat het allemaal zo voorspoedig gaat met de Asamblea (waarover hieronder meer), kon ik met de familie naar hun finca, ongeveer 3 uur hier vandaan. Een oom van Karolina woont daar en zorgt voor de koeien en kippen. Tijdens ons weekend-verblijf was er net een koetje geboren!

Ook een mooie gelegenheid om onze investering in het bedrijf daar (24 stieren) te bewonderen.
Als deze beestjes vet genoeg zijn, worden ze verkocht ten behoeve van een lekker stukje rundvlees. Maar helaas moesten we constateren dat de dieren nog te mager zijn.
Ze moeten per dag 10% van hun gewicht eten en 30 liter water drinken. Maar vooral dat eerste (voedsel) was er de afgelopen tijd te weinig als gevolg van of te droge of te natte weersomstandigheden.
Ook hier hebben we gemerkt dat investeren - zeker in Ecuador - een riskante zaak is.

Om nog even terug te komen op de Asamblea: die heeft dus Plenes Poderes. Zelfs in die zin dat de Asamblea op de eerste dag gekozen en benoemde functionarissen in hun functie heeft bevestigd en in 3 gevallen heeft vervangen! Zo mocht president Rafael Correa blijven en ook de hoge raad en het constitutionele hof. Maar de super PG is vervangen en ook de controleur van het bankwezen. En zoals eerder gemeld: het congres is voor 8 maanden op non actief gesteld. De Asamblea oefent zelf de wetgevende macht uit.
Natuurlijk zijn er velen in dit land die deze gang van zaken ongrondwettig noemen, in strijd met de vigerende grondwet en zij hebben dit punt ook aanhangig gemaakt bij het constitutionele hof. Maar de meesten zijn het er mee eens dat de Asamblea door het volk is gekozen met Plenes Poderes, die ook de bestaande grondwet te boven gaan.

Dit heeft overigens tot een pikante leerzame situatie geleid.
In het Amazone-gebied wordt veel olie geboord (Ecuador is weer lid van de OPEC), maar de inwoners zijn niet altijd even cooperatief. Zij staken, blokkeren wegen en gebruiken zelfs dynamiet om oliepijpleidingen op te blazen. De afgelopen jaren heeft dat geleid tot een verlies van 100 miljoen dollar.
Ook nu weer kwamen mensen in Dayume in verzet. De olieproductie liep met 20% terug. Correa kan dit niet gebruiken, want hij heeft het geld hard nodig om zijn programma te kunnen bekostigen. Hij heeft daarom hard ingegrepen: 2 ministers (n.b. dikke vrienden van hem) zijn ontslagen, de top van Petroecuador is naar huis gestuurd en tijdelijk vervangen door mensen uit het leger (!), en de uitzonderingstoestand in de regio is uitgeroepen. Soldaten hebben huiszoekingen gedaan, veel wapens en munitie gevonden en veel mensen gearresteerd. Volgens mensenrechtenorganisaties is dat met te harde hand gebeurd. De prefect van de regio is ook gearresteerd omdat zij in gebreke is gebleven om de opstand te voorkomen, die zelfs zou hebben aangemoedigd.
De moeders van Dayume kwamen huilend naar de Asamblea (daartoe in staat gesteld door een oppositiepartij) om amnestie voor hun mannen te vragen. De Asamblea leek niet ongevoelig voor de tranen van het volk.
Wat deed Correa toen? Hij stelde dat wanneer de Asamblea op grond van hun Plenes Poderes zou ingrijpen in zijn bevoegdheden (uitvoerende macht) of die van de rechtelijke macht, waartoe de Asamblea wel het recht heeft vanwege die Plenes Poderes, hij onmiddelijk zou aftreden. Schoorvoetend heeft de Asamblea zich teruggetrokken en voor zichzelf geformuleerd dat de Asamblea er is voor het opstellen van de nieuwe grondwet en voor de uitvoering van de wetgevende macht, maar niet voor de uitvoerende macht en ook niet voor de rechtspraak. Daarvoor heeft de Asamblea nu juist de betreffende functionarissen op die eerste dag in hun functies bevestigd.
Ik vind het boeiend om mee te maken hoe de democratie in deze nieuwe situatie toch de juiste weg weet te vinden.

asamblea constituyente gestart

Op 29 november 2007 is dus de assemblea consituyente in Ecuador van start gegaan.

Bij de verkiezingen voor dit orgaan met "plenes poderes" op 30 september jl. heeft de partij van president Rafael Correa 80 van de 130 zetels binnen gehaald. Daarnaast zijn er nog kleine partijen die met de regering sympatiseren.

Van de traditionele grote machtige partijen is weinig over gebleven: de PSC (christenen) hebben nog 5 zetels, de PRIAN van bananen-miljonair en tegenkandidaat bij de laatste presidentsverkiezingen Noboa heeft nog 8 zetels en de PSP van de in 2005 weggejaagde president Guttierez deed het nog het beste met 18 zetels.
Noboa heeft overigens verklaard dat hij samen met een andere gekozen kandidaat niet aan de vergaderingen zal deelnemen, omdat hij in de asamblea een vernietiging van de democratie ziet!

De asamblea wordt gehouden in een gloednieuw complex (binnen 5 maanden gebouwd) in Montecristi. Montecristi is de geboorteplaats van de legendarische liberale president Eloy Alfaro, die in 1912 door tegenstanders is vermoord. Voor hem is als onderdeel van het nieuwe complex een mausoleum gebouwd. Hieronder is dat goed te zien; rechts is een deel van de vergaderzaal te zien. De plek, wat boven Montecristi gelegen, heeft de naam Ciudad Alfaro gekregen.

Op 29 november heeft de asamblea meteen duidelijk gemaakt dat het inderdaad "plenes poderes" (volledige macht) heeft.
Alle gekozen functionarissen hadden voor de 29e hun functies ter beschikking gesteld aan de asamblea, ook president Correa. De asamblea heeft die eerste dag de meeste functionarissen in hun functie hersteld, maar sommigen niet. Er is een nieuwe super PG benoemd en een nieuwe toezichthouder op het bankwezen, in plaats personene, die via dubieuze politieke benoemingen van het oude congres op die plekken waren terecht gekomen. Dat congres is die 1e dag ook voor 8 maanden naar huis gestuurd, zonder salaris en zonder recht op immuniteit. De asamblea zal die 8 maanden (de maximale duur van dit orgaan) dus ook de wetgevende bevoegdheden voor zijn rekening nemen.

Op 30 november is het mausoleum officieel geopend en daarna heeft Correa ook de asamblea toegesproken. Een deel van de as van Eloy Alfaro is daartoe vanuit Guayaquil naar Montecristi ovegebracht.
Voor deze plechtigheid waren collega-presidenten uit Zuid Amerika uitgenodigd. Verwacht werden in ieder geval Chavez en Morales, maar die waren afwezig vanwege te grote spanningen in eigen land, curieus genoeg betreffende de nieuwe grondwet in die landen (Venezuela heeft daarover een referendum op 1 december en in Bolivia maakt de rechtse minderheid het vergaderen van de asamblea feitelijk onmogelijk door geweldadige protesten).
De enige aanwezige president was Uribe uit Colombia, een land waar Ecuador nogal wat mee te stellen heeft vanwege problemen aan de grens, veroorzaakt door leden van de Farc, die door Uribe worden betiteld als terroristen, maar door Ecuador worden gezien als revolutionaire guerillos. Ook had net Chavez de betrekkingen met Colombia bevroren, nadat Uribe de bemiddeling van Chavez om door de Farc gegijzelden vrij te krijgen onmogelijk had gemaakt.
Alle officials droegen de zg. panama-hoed, die niks met Panama te maken heeft, omdat die juist in Montecristi wordt gemaakt.

De offficials gingen nog naar binnen om de as op de juiste plek te deponeren. Het mausoleum is ook een museum over Loy Alfaro. Hieronder Correa, Uribe, de voorzitter van de asamblea en enkele kleinkinderen van Eloy Alfaro.

Daarna sprak Rafael Correa de nieuwe asamblea toe. Daarbij deed hij weer opvallende uitspraken. Zoals: nu wij zo'n grote meerderheid hebben verworven zijn wij zelf het grootste gevaar voor een mislukking. We moeten oppassen voor linksisme en naief ecologisme.
Dat laatste moet gezien worden in het licht dat Correa de inkomsten van olie en mijnwinning hard nodig heeft om zijn sociaal programma te kunnen bekostigen.
Voor mij teleurstellend was zijn afwijzing van abortus; opneming van zo'n recht in de nieuwe grondwet zou tot afwijzing kunnen leiden bij het referendum over de nieuwe magna carta van de assamblea (want pas dan is de nieuwe grondwet een feit).
Op de foto: de toespraak van Correa buiten voor het gebouw van de asamblea. Het was die dag slecht weer, met ook aan de kust veel mist.

Maandag begint de asamblea met de vaststelling van het eigen reglement. Daarna worden al spoedig enkele nieuwe wetten behandeld (waaronder de Verkeerswet) en gaat de vergadering aan de slag met de nieuwe grondwet.
Dat laatste wordt spannend. Er liggen wel complete voorstellen o.a. van een club van staatsrecht-geleerden en er circuleren gedachten zoals:
a/ districtenstelsel om de macht van landelijke partijen te breken
b/ vorming van een ministerie van justitie om een betere coordinatie te krijgen tussen politie, OM, rechtspraak en gevangeniswezen
c/ het mogelijk maken van 1 keer herverkiezing van een president
d/ de benoeming van colleges als de hoge raad, het constitutionele hof en de kiesraad loskoppelen van de politiek
e/ heldere afbakening van bevoegdheden tussen verschillende bestuurslagen.
Maar waar dat concreet toe gaat leiden en hoe de reacties zullen zijn van minderheden, moeten we afwachten.